UZALISHAJI WA VIFARANGA

Uchaguzi wa mbegu bora (wazazi)  

Samaki aina ya perege huzaliana wakati wote wa mwaka. Wana tabia ya kuzaa vifaranga wengi. Samaki

wazazi huweza kufugwa kwenye mabwawa au matanki wakiwa wanasubiri kuzaliana. Idadi ya mayai

yatakayotagwa na perege jike hutegemea ukubwa wa kimaumbile wa samaki jike. Kwa kawaida majike

wadogo hutaga mayai machache wakati wale wakubwa hutaga mayai mengi. Hii hutokana na uwezo wa

tumbo kuweza kubeba idadi ya mayai.

Inawezekana kutofautisha perege dume na jike kwa urahisi wanapokuwa na uzito wa gramu 15. Perege

jike ana tundu moja katikati ya mapezi matatu yaliyo karibu na mwisho wa mkia eneo la tumboni. Kwa

upande wa dume eneo hilo hilo kuna mrija uliojitokeza kwa nje.

Uzalianaji wa perege

Kama ilivyokwisha elezwa hapo juu, perege ni moja ya aina ya samaki ambao huweza kuzaliana kwenye

maji yaliyozingirwa (captivity) kama vile bwawa la kuchimbwa na hata tenki.

          

Ili mfugaji atape mbegu bora, ni vema akaanda mazingira mazuri yatakayopelekea kupatikana kwa

mbegu (vifaranga) bora. Hatua zifuatazo ni muhimu:

1. Chagua samaki wazazi na kuwaweka kwenye bwawa au tenki uliloliandaa kwa kuzalishia vifaranga. Uwiano unaopendekezwa ni wa samaki majike 2 kwa dume 1. Huyo dume mmoja ana uwezo wa kurutubisha mayai ya majike hayo2. Ukiweka madume wengi, watakuwa wakigombana wao kwa wao badala ya kuzaliana. Chagua samaki wenye ukubwa na umbo linalofaa na linalopendeza.
2. Mara tu baada ya vifaranga kuanguliwa huweza kuogelea wakiwa wamejichukulia kiini cha yai (yolk sack) ambacho hutumika kama chakula kwa muda wa siku 2 –3. Baada ya hapo, vifaranga uanza kujilisha vimelea (planktons) vitakavyokuwa vikipatikana ndani ya maji. Baada ya muda, vifaranga hao watakuwa na uwezo wa kuendelea kula vimelea hivyo, vijidudu na hata chakula cha ziada kama pumba za mahindi, za mpunga kama watapewa kama chakula cha ziada. Waachwe wakue kwa muda wa wiki tatu au zaidi kabla ya kuwahamisha kwenda kwenye bwawa la kukuzia. Kwa kuwa vifaranga hawa watakuwa na umri mmoja (ni wa rika moja), ukubwa sawa na ni wachanga, watakuwa na uwezo mkubwa wa kukua kwa ubora zaidi.